Nöropsikolojik Değerlendirme Nedir?
<aside> 💡 Dersle İlgili Web Siteleri Ders materyalleri: https://noropsikoloji.wixsite.com/noropsikoloji Nöropsikoloji Laboratuvarı: https://www.medipol.edu.tr/arastirma/arastirma-gruplari/beyin-bilis-arastirmalari-grubu Nöropsikoloji Derneği Eğitimi: https://egitim.noropsikoloji.org/
</aside>
Ders İçeriği
01 Nöropsikolojik Değerlendirmeye Giriş
Bu derste nöropsikolojik değerlendirmenini bir psikolojik değerlendirme türü olduğu, kognisyona aracılık eden nöral şebekelerin hangi hastalıklarda nasıl bozulduğu ve elde edilen kognitif profille bu bilgilerin neden eşleştirilerek tanıya dönük bir değerlendirme yapıldığı konuları tartışılacaktır.
01 NPD - Giris ve NPT Demo.pdf
02 Günümüz Beyin Anlayışı: Geniş Boyutlu Şebekeler
İnsanlık tarihi boyunca zihin-beyin ilişkisine dair günümüz bilgileriyle kabaca örtüşen düşünceler ileri sürülmüş olsa da modern beyin-zihin bilgisinin tarihi 200 yıllıktır. Kıta Avrupası’nda başlayan ve mikroskopun icadıyla nöral dokunun daha iyi anlaşılması ve beynin zihinle ilişkilendirilmesi giderek daha da artmış, günümüzde yapısal-işlevsel şebekler yanında işlevsel şebekeler hem sağlıklı kişilerde zihne nasıl aracılık ettiği, hem de klinik durumlarda normalden nasıl saptığı temel araştırma konularıdır. Bu derste günümüz beyin anlayışına nasıl geldiğimiz, bu tarihçede önemli olay ve kişiler ve bu kişilerin alana katkıları aktarılacaktır. Nihayetinde nöropsikolojik değerlendirmenin bu süreçteki yeri tartışılacaktır.
03 NöroPsikometri
Bu derste klinik bir değerlendirme türü olan nöropsikolojik değerlendirmede testlerin sahip olması gereken özellikler ve norm kullanım biçimleri ele alınacaktır. Tüm skorların doğrudan yüzdelikler tablosundan veya standart puanlar üzerinden yüzdeliklere döndürülmesi, ortalamadan yaklaşık 1.5 ss geride kalanların performanslarının yetersiz olması; yetersizlik sınırlarının keyfi olması ve raporda önceden tanımlanması gerektiği aktarılacaktır. Ayrıca iki grup ayrımında kullanılan kesme skorların istatistiki mantığı ele alınacaktır.
03 NPD - NoroPsikometri-yazi.pdf
04 Bilişel Yetiler ve Nöropsikolojik Değerlendirme
Bu bölümde günümüzde nöropsikolojik değerlenirmenin dayandığı bilişsle yeti kümeleri (cognitive domains) ve bu kümelerdeki tek tek bilişsel yetilerin neler olduğu ele alınacaktır. Her bir bilişsel yeti kümesi ve bu kümedeki bilişsel yetiler, bu yetileri dğeeriendirmei amaçlayan testlerle ilişkilendirilecektir. Önkoşul yetiler kavramı üzerinde durularak tek bir yetiyi ölçmeyi amaçlasa da bunu yapabilen testlerin pek mümkün olmadığı ve bunun gerekçesi ele alınacaktır.
05 Bilinç, uyanıklık ve dikkat, motivasyon ve el baskınlığının değerlendirilmesi
06 Bellek
Bu bölümde belleğin tanımı ve sınıflandırması yapılarak açık belleğin nasıl test edildiği ele alınacaktır. Epizodik ve semantik bellekteki kayıpların türü ve biçiminin hangi beyin hasarlarında ne şekilde tezahür ettiği ile ilişkilendirilerek belleği test eden Öktem-SBST, WMS Görsel Üretim, Rey Figürü, WMS Mantıksal Bellek testleri öğretilecektir.
07 Görsel Algısal-Uzamsal Yetiler ve Yapılandırma
Bu derste sadece görsel nesne-yüz algısı, konumlandırma ve algı-eylem ilişkisi olarak yapılandırma (construction-inşa) yetilerini ölçmek için standart bir bataryada bulunan BYTT, BÇYBT, Şekil Kopyalama testleri öğretilecektir.
08 Dil ve Apraksi
Bu derste dil yetisinin bileşenleri olan konuşulanı anlama, kendisi konuşabilme, tekrarlama, okuma, yazma ve adlandırma becerileri ayrı ayrı değerlendirilecektir. Bunun için BNT, Kurabiye Hırsızlığı testleri öğretilecektir. Ayrıca genelde sol posterior alanlar hasarıyla görülen ve dil hasarından farklı olan apraksi değerlendirilecektir. Apraksi değerlendirmesi için TULIA testi öğretilecektir.
09 YürütücüYönetici Bilişsel Yetiler
YYBY bir yetiler setidir. Amaca ulaşmak için eylemlerin planlanması, başlatılması ve sürdürülmesi, çeldirici ve ilgisiz uyaranlara direnç gösterilmesi ve amaca ulaştırmayan tepkilerin baskılanması, gerektiğinde eylemlerin değiştirilebilmesine imkan sağlayan zihinsel esneklik, tepki izleme ve bütün bunlar için talimatın akılda tutulabilmesi (çalışma belleği) gerekldir. Bu yetileri ölçebilmek için Soyutlama-Yargılama, Londra Kulesi, WCST, Bilişsel Tahmin Testi, Saat Çizme Testi, Sözel Akıcılık, Stoop Testi, İz Sürme Testi, Mental Kontrol tetleri öğretilecektir.
10 Bilişsel Tarama
Bu bölümde bilişsel yetileri genel-hızlı bir şekilde gözden geçiren, kesme puanlarıyla klinik tanıya izin veren testler ele alınacaktır. Bunun için SMMT ve MoCA testleri öğretilecektir.
Psikopatolojik değerlendirme: NPI, Geriatrik Depresyon Ölçeği
Günlük yaşam değerlendirme ve demans derecelendirme: GYA-EGYA, CDR
Nöropsikiyatrik hastalıkların nöropsikolojik profilleri
Rapor yazma ve etik ilkeler